ไซยาไนด์ (Cyanide) เป็นสารเคมีที่มีพิษและมีความเสี่ยงต่อสุขภาพของมนุษย์และสัตว์เมื่อมีการสัมผัสหรือการบริโภคในปริมาณมาก มันเป็นสารพิษที่พบได้ในรูปแบบต่างๆ เช่น ไซยาไนด์ไฮโดรไรด์ (Hydrogen cyanide) และไซยาไนด์แอมโมเนีย (Potassium cyanide) ซึ่งสารเหล่านี้มักถูกใช้ในอุตสาหกรรมเคมีและการผลิต เช่น ในการชักนำโลหะ การผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และการประกอบอาหาร อย่างไรก็ตาม มันเป็นสารพิษที่มีการใช้ในวิธีการฆ่าและทำลายเนื้อเยื่อในการฆ่าสัตว์และคน
การสัมผัสกับไซยาไนด์สามารถทำให้เกิดอาการแทรกซ้อนทางการแพทย์ เช่น คลื่นไส้ อาการเจ็บคอ ปวดท้อง หายใจลำบาก หรืออาจทำให้เสียชีวิตได้ การสัมผัสกับไซยาไนด์ไฮโดรไรด์และไซยาไนด์แอมโมเนียในปริมาณมากอาจทำให้เกิดอาการไม่คุ้นเคยทันทีและอาจทำให้เสียชีวิตได้ในระยะเวลาอันสั้นๆ ดังนั้นการใช้สารนี้ต้องระมัดระวังและใช้ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยที่สุด
ไซยาไนด์มักถูกใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น การผลิตกระดาษ สิ่งทอ และพลาสติก และยังมีการใช้ในกระบวนการอื่นๆ เช่น การทำขั้วโลหะ ในกระบวนการเหล่านี้ เมื่อไซยาไนด์ปล่อยออกมาได้เป็นกระบวนการส่วนเสริม อาจทำให้มีการปนเปื้อนในอากาศ ดิน น้ำ และอาหารได้
นอกจากนี้ ไซยาไนด์ยังมีการเป็นตัวสร้างธรรมชาติในบางพืช เช่น เมล็ดของแอปริคอท (Apricot) และเชอร์รี่ดำ (Black cherry) และสารลินามาริน (Linamarin) ซึ่งพบได้ในมันสำปะหลัง โดยการเผาผลาญภายในร่างกายมนุษย์ยังสามารถทำให้เกิดสารไซยาไนต์ได้ แต่ปริมาณที่พบในพืชและกระบวนการเผาผลาญนั้นน้อยมากและไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตได้ การสัมผัสกับไซยาไนด์ในระดับที่เป็นอันตรายสูงสุดมักเกิดขึ้นในบริบทอุตสาหกรรมหรือการปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อมที่มีปัญหา
อันตรายจากสารพิษ ไซยาไนด์
ไซยาไนด์เป็นสารพิษที่อาจเป็นอันตรายต่อมนุษย์และสัตว์เมื่อถูกสัมผัสหรือบริโภคในปริมาณมากเกินไป นับว่าเป็นสารพิษที่มีความเสี่ยงต่อสุขภาพได้ทั้งในรูปแบบไซยาไนด์เองหรือสารปนเปื้อนที่มีประจุไซยาไนด์ เช่น ไซยาไนด์ไฮโดรไรด์ (Hydrogen cyanide) และไซยาไนด์แอมโมเนีย (Potassium cyanide) โดยความอันตรายขึ้นอยู่กับปริมาณที่ถูกสัมผัสและระยะเวลาที่สัมผัส แต่มักเกิดผลกระทบในระยะเวลาอันเร็วกว่า
ความเสี่ยงของไซยาไนด์รวมถึง
อาการทางสุขภาพ: การสัมผัสโดยตรงหรือการบริโภคไซยาไนด์อาจทำให้เกิดอาการของการเคลื่อนไหวของลำไส้ อาการคลื่นไส้ และอาการปวดท้อง และอาจทำให้เกิดอาการหายใจลำบาก หรือไปจนถึงความเสี่ยงต่อชีวิต
ความเสี่ยงต่อสิ่งแวดล้อม: การปล่อยไซยาไนด์เข้าสู่สิ่งแวดล้อมอาจมีผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตทั้งในทางทิศทางของสิ่งมีชีวิตนั้นๆ และสังคมรอบข้าง เช่น การปล่อยไซยาไนด์ไปในที่น้ำอาจทำให้สัตว์น้ำตายหรือมีผลกระทบต่อระบบนิเวศน์น้ำ
การใช้ในอุตสาหกรรม: การใช้ไซยาไนด์ในอุตสาหกรรม เช่น ในการผลิตกระดาษ สิ่งทอ และการทำขั้วโลหะ อาจมีผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ใกล้เคียง
การใช้ในอาหาร: สารไซยาไนด์ที่ปนเปื้อนในอาหารสามารถทำให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์ที่บริโภค ซึ่งอาจเกิดอันตรายได้เมื่ออยู่ในปริมาณที่มากพอ
ดังนั้นการป้องกันการสัมผัสหรือการบริโภคไซยาไนด์เป็นสิ่งสำคัญ เช่น การใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนตัว เช่น หน้ากากป้องกันฝุ่น และการรักษาความสะอาดในสถานที่ทำงานที่มีความเสี่ยงในการสัมผัสไซยาไนด์
ลักษณะอาการเมื่อถูกสารพิษ
อาการของการสัมผัสสารพิษอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับประเภทของสารพิษและปริมาณที่สัมผัส อาการสามารถเกิดขึ้นทันทีหรือมีการเริ่มแสดงโดยช้าลง อาการสำคัญสามารถรวมถึง
อาการทางผิว: รอยแดงหรืออักเสบบนผิว การหลั่งไหลของน้ำหรือกินใจบวมขึ้น ผื่นผิวหนัง หรือการเป็นฝ้าที่ผิวหนัง
อาการทางระบบทางเดินอาหาร: อาจมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน และท้องเสีย
อาการทางระบบทางเดินหายใจ: การเหนื่อยหอบ หายใจลำบาก หรือชัก
อาการทางระบบประสาท: การสับสน ความง่วง หรืออาการชัก
อาการทางระบบไต: ความเจ็บปวดในบริเวณไต หรือการขาดน้ำมาก
อาการทางระบบต่อมไร้ท่อน้ำนม: สั่นหรือคลื่นไส้
อาการทางระบบตา: หยุดหรือลดการมองเห็น คันตา หรือน้ำตาไหล
หากคุณหรือบุคคลใดสัมผัสสารพิษและมีอาการข้างต้น ควรปฏิบัติดังนี้
รีบนำบุคคลที่ได้รับสารพิษออกจากสถานที่ที่เกิดเหตุ
โทรหาหมายเลขฉุกเฉินและขอความช่วยเหลือ
หยุดการสัมผัสกับสารพิษ
หากสารพิษเป็นของเหลว ให้ล้างผิวหนังด้วยน้ำเป็นเวลา 15-20 นาที
อย่าเสียเวลาในการรักษาอาการ นำบุคคลที่ได้รับสารพิษไปพบแพทย์หรือสถานพยาบาลใกล้เคียงทันทีสามารถดูเพิ่มเติมได้ที่ napasechnik.com